Corcubión

Corcubión ©Panoramio /Abílio Martins

Corcubión é unha das localidades galegas que se debe visitar pola súa bela estampa de conxunto. O núcleo primitivo tivo a súa orixe máis ao interior da súa localización actual aínda que, a partir do século XII, cando os piratas deixaron de chegar a esta costa, a poboación comezou a instalarse máis cerca do mar.

O actual pobo creceu a partir do enclave orixinal do porto, estirándose en liña coa costa. Nada máis arribar ao enclave pola ribeira, o camiñante deixa a man dereita a praza do campo de Santo Antonio, na que sobresae un cruceiro do século XVIII e a pequena capela de Santo Antonio, do século XVII. Este templo conserva no seu interior unha imaxe policromada de Santo Antonio de Padua.

Tras continuar camiño polo belo paseo marítimo, coa súa incomparable vista da ría de Corcubión, ao peregrino sorprenderanlle as fermosas galerías que o engalanan. Na localidade consérvanse tantas casas típicas das vilas mariñeiras, con fermosos balcóns de madeira, como outras máis señoriais, con brasóns e escudos fidalgos ou de armas, que falan da historia da vila, ligada á nobreza asentada na zona en época medieval e a unha importante burguesía dedicada no século XIX aos intercambios mercantís e ás factorías de salgadura.

Entre os inmobles tamén atopará o camiñante casas de indianos. Tras percorrer e inmortalizar o paseo marítimo, o trazado xacobeo xa conduce aos peregrinos, á altura da praza de Castelao, ao propio casco antigo, declarado en 1985 conxunto histórico-artístico. Esta praza, na que destaca un palmeiral, é a principal da poboación. No seu número 12 sitúase unha das construcións máis importantes do enclave, a Casa Miñones (século XIX), de composición clásica con galería -foi reformada polo oligarca local,

Don Manuel Miñones, entre 1899 e 1902-, e, enfronte, unha das fontes públicas que aínda existen en Corcubión, a fonte dos Catro Caños. A ruta prosegue a continuación por estreitas ruelas cara á igrexa de San Marcos, destacado monumento da localidade. Aínda que conserva restos románicos na súa capela maior, o templo sufriu moitas reformas ao longo dos séculos XIV e XV, nun estilo gótico tardío.

O seu interior foi saqueado durante a invasión das tropas francesas de Napoleón. Ademais, ao longo do século XIX varios raios afectaron á súa estrutura. O que caeu sobre a torre o 19 de marzo de 1885 foi o que causou unha maior destrución. Tras ese impacto remocicouse a fachada construíndo a actual neogótica, e ocultando a anterior, levantada en estilo gótico mariñeiro.

Ese vello estilo si pervive nas bóvedas e contrafortes e percíbese aínda no interior. A igrexa, declarada Ben de Interese Cultural, conserva unha imaxe de San Marcos da Cadeira, chamada así por estar sentada nunha cadeira de brazos. Datada entre finais do século XV e principios do XVI, sobre a súa orixe cóntanse varias versións. Unha das máis estendidas, de tradición popular, recorda como a imaxe foi extraída do mascarón de proa dun barco veneciano e levada polos mariñeiros á igrexa, buscando a intercesión do santo para amainar un temporal.

Ao redor da igrexa parroquial, na rúa de San Marcos, destaca tamén o pazo dos Condes de Altamira -que exerceron señorío na zona-, aínda que se acha moi reformado respecto de como era na súa orixe (no século XV). No seu momento tivo unhas torres defensivas que foron demolidas nunha remodelación posterior. Tras retomar o percorrido, o peregrino entra pola rúa das Mercedes , onde se sitúa unha das casas señoriais máis emblemáticas do enclave.

Trátase da Casa Teixeira (1789), con fachada de estilo neoclásico dominada por un gran escudo. Pola liña costeira Pero se no canto de ir pola zona histórica, e seguir pola sirga peregrina, o camiñante continúa trazado xunto á costa atopará a oficina de información turística (situada no edificio do século XIX que funcionou como cárcere provincial) e, acto seguido, o Museo Marítimo, situado xunto á bonita praia de Quenxe.

As instalacións, situadas na antiga fábrica de salgadura, concentran máis de mil pezas relacionadas coa vida marítima da Costa da Morte. No inmoble localízanse tantos instrumentos náuticos como maquinaria, utensilios de carpintería de ribeira, motores ou planos. Durante o inverno abre polas mañás, de 11.00 a 14.00 horas. No verán abre tamén polas tardes.

O horario é de 16.00 a 20.00 horas. Para máis información chamar ao: ( 34) 981745410 - ( 34) 981740505. Se se segue a C-552 ata chegar ao cemiterio de Corcubión e se toma un desvío á esquerda alcanzarase posteriormente o faro da poboación, situado no coñecido como Cabo Cee. Foi iluminado por primeira vez en 1860 e en 1934 xa se automatizó. A dous quilómetros do faro localízase o Castelo do Cardenal, finalizado, do mesmo xeito que o que se levanta alén da ría -a fortaleza do Príncipe- polo enxeñeiro Francisco Llovet.

Data da segunda metade do século XVIII. Tiña doce canóns e unha capacidade para 96 persoas. A estratéxica localización do porto de Corcubión convertíao en obrigada parada das expedicións que se dirixían cara ao norte de Europa ou rumbo cara ao Mediterráneo. Ademais, esta ría servía como trampolín para facer incursións de saqueo nas vilas do interior.

Por iso, a partir do século XVII comézase a barallar a necesidade de levantar fortificaciones nesta enseada. A lenda local fala da existencia dunha cadea que uniría os dous castelos enfrontados, o do Príncipe e o do Cardenal, que, mediante lume cruzado, defendían a ría. Esa hipotética cadea tensaríase e, segundo a tradición, impediría o avance das naves inimigas.

Festas

En abril é cando arrinca o calendario de celebracións en Corcubión. Coincidindo coa festividade de San Marcos, patrón da vila mariñeira, o día 25 dese mes dáse o pistoletazo de saída a dúas xornadas lúdicas, con pasacalles, unha procesión relixiosa -na que a imaxe do santo percorre as rúas da localidade-, e moita música. Xa en época estival, o pobo costeiro celebra con especial énfase, do mesmo xeito que case toda a Galicia do litoral, o 16 de xullo, a Virxe do Carmen, patroa dos pescadores.

O terceiro fin de semana dese mesmo mes a vila se retrotae a época medieval e celebra unha feira e un mercado do Medievo con decenas de postos e actividades. O 24 de setembro, e como despedida do verán, ten lugar a festa da Virxe das Mercedes, unha celebración de gran tradición popular na vila.