Camiño de Fisterra-Muxía

10 valoracións
93
81
72
Información

Único trazado con orixe en Santiago e meta no cabo Fisterra, punto máis occidental de Europa ou no Santuario da Virxe da Barca de Muxía.

José Manuel Casal

José Manuel Casal

Camiño de Santiago a Fisterra

É a única ruta con orixe en Santiago. A súa meta é Fisterra ou Muxía, dous lugares de gran simbolismo e vinculaciones xacobeas onde outrora situábase o fin do mundo coñecido. Na actualidade é un dos trazados que gañan máis peregrinos e ritos. O Camino Santiago non sempre termina en Compostela. Desde a Idade Media foron moitos os peregrinos -algúns ilustres, como o erudito clérigo boloñés Doménico Laffi- que, alcanzada a meta apostólica, decidiron continuar travesía cara ao lugar que simbolizaba, ata o fin do Medievo, o último reducto da terra coñecida, a punta máis occidental da Europa continental, o tramo final dese itinerario mítico-simbólico que seguía o rastro marcado pola Vía Láctea e que tiña no actual Finisterre (antigo Finis Terrae) o seu recuncho máis extremo.

Peregrinación á fin do mundo

Moitos caminantes sumaban a esta atracción polo fin do mundo a sedución e/ou devoción de peregrinar a aqueles lugares onde a tradición situaba prédicas do Apóstolo e, a lenda, algún dos milagres vinculados á traslatio xacobea. Xa desde época romana o cabo de Fisterra era unha paraxe cargada de todo tipo de crenzas, relacionadas en moitos casos co «milagre» do sol. Por algo se situaba nesta costa, segundo a tradición, o lendario Ara Solis, altar de adoración ao sol ligado a ancestrais ritos de fecundidad e a onde chegaban cada tarde as lexións romanas para ver apagarse ao astro rei no mar.

A lenda apunta que foi o Apóstolo quen destruíu ese sitio de culto pagano para levantar no seu lugar a ermida de San Guillermo, agora desaparecida. Outra vinculación xacobea de Fisterra incorpórase ao soado Códice Calixtino, a primeira guía de peregrinación cara a Santiago, que, no seu Libro III recorda como os discípulos do Apóstolo viaxaron á cidade de Dugium -na actualidade, mergullada- para solicitar unha autorización dun gobernador romano coa que poder enterrar os restos do seu mestre na actual Compostela. O legado, receloso, méteos no cárcere. Con todo, segundo reza a tradición, eles lograron fuxir.

Pero non só Fisterra gardaba significacións xacobeas. Muxía, co seu maxestuoso Santuario da Barca, auténtico monumento de pedra aberto ao mar, convertíase tamén noutro fito final deste percorrido. Na Idade Media estendeuse a crenza de que a Virxe María acudira ao lugar nunha barca de pedra para dar ánimos ao Apóstolo Santiago na súa predicación polo noroeste da Península.

Éxito de peregrinación desde o século XIII

Malia que a prolongación cristiá desde Compostela a estes dous importantes focos de espiritualidade arrinca pouco despois do descubrimento do Apóstolo, é a partir do século XIII, cando, sobre todo Fisterra, se converte en meca de peregrinación, nunha travesía, nalgúns casos, penitencial. E é que, daquela, os tribunais europeos comezaron a impoñer como penitencia a certos reos viaxar a lugares santos ou remotos en condicións precarias para saldar as súas débedas. San Andrés de Teixido, tamén na provincia da Coruña, ou Fisterra, son dous deses destinos. Pero máis aló desta particularidade, o apoxeo xacobeo esténdese, como no resto das rutas, ata mediados do século XVI, cando comeza o seu lento declinar.

É agora, en pleno século XXI, cando esta ruta do Camiño de Santiago recupera progresivamente camiñantes e convértese, sobre todo no verán, nunha das máis reclamadas. No 2013 esta vía alcanzou os seus máximos históricos, nunha tendencia á alza difícil de predicir ata para os máis optimistas. Os reclamos son diversos. Hai moitos camiñantes que deciden proseguir camiño atraídos pola circunstancia de terminar travesía no mar e polo apetito de coñecer a Costa da Morte, unha das franxas costeiras máis maxestuosas da Península Ibérica, con tempo impestuoso e mar bravío, e na que se alternan grandes e tranquilos arenais con abruptas formacións rocosas. O nome deste litoral vincúlase á súa peligrosidade. E é que nesta zona naufragaron ao longo da historia un sinfín de barcos. Como outros valedores do itinerario áchanse o lendario do destino, a beleza do percorrido -un dos máis excelsos en territorio galego, tanto a nivel natural como patrimonial, con belísimos exemplos de arte románica-, ou as diversas tradicións aínda conservadas.

Itinerario cara á costa

O trazado cara a esta abrupta costa caracterízase polas súas escasas etapas pero, tamén, pola lonxitude de cada unha delas. Desde Santiago enlázase, a través de pequenas aldeas rurais, con Ponte Maceira, aldea de indubidable encanto con ponte medieval e muíños, e, de forma case inmediata, coa nobre vila de Negreira. Desde este punto continúase, entre fermosas carballeiras e paraxes naturais de bela factura, ata Olveiroa, un pequeno enclave restaurado para o propio goce do peregrino. É a partir de Hospital, poboación cuxo nome deriva do refuxio para peregrinos que albergaba no Medievo (e en cuxas proximidades escondeuse o Vaker ou monstro de Hospital que, segundo a lenda, raptaba e devoraba aos peregrinos), cando a travesía se bifurca na súa aproximación cara á costa.

De fronte séguese cara a Muxía, por un itinerario que permitirá coñecer multitude de pobos de arquitectura popular e numerosos hórreos, nalgún dos cales os camiñantes ata poderán durmir. Cara á esquerda a ruta encamíñase cara a Fisterra, nun solitario percorrido con descenso abrupto cara ao mar, que posibilita o avance do camiñante mentres goza da brisa mariña no rostro e coñece magníficas localidades intermedias, como Corcubión.

A meta non se sitúa en Muxía ou en Fisterra senón no propio Santuario da Barca -desde decembro do 2013 abordelado por un incendio- e no cabo de Fisterra, coñecido polo seu emblemático faro, onde poucos caminantes resístense ao costume de contemplar a fermosa posta de sol ou á de queimar o calzado utilizado durante o longo camiñar. O itinerario tamén permite, nunha quinta etapa, visitar ambos destinos, a partir dunha xornada de gran beleza que enlaza senllas localidades e serve como idóneo colofón. Está indicada en ambos sentidos.

Hoxe en día

A cada vez máis numerosa rede de albergues e os diversos puntos de información ao peregrino axudan a consolidar esta ruta milenaria do Camiño de Santiago. Na súa contra xogan, iso si, os longos tramos sen servizos de restauración -algo que favorece, en calquera caso, a súa autenticidade- e a extensión de certas etapas, que poñen a proba a forza do camiñante. Nos últimos anos tamén hai quen opta por facelo en sentido inverso, con orixe na costa e final en Santiago. Ou quen non dubida en proseguir ata Fisterra e regresar de novo a pé ata Compostela. A variedade de posibilidades aumenta, e a de destinos tamén. Bo Camiño.

Etapas (5)
La Voz de Galicia La Voz de Asturias

Puntos de interese

Localidades | Albergues | Aloxamentos | Restaurantes | Guarnicionerías | Médicos | Puntos de interese | Talleres de bicicletas

Contactar | Politica de privacidade | Política de Cookies | | Aviso Legal | Autoría | Mapa Web | Consentimiento

© Copyright LA VOZ DE GALICIA S.A. Polígono de Sabón, Arteixo, A Coruña (ESPAÑA) Inscrita no Rexistro Mercantil da Coruña no Tomo 2438 do Arquivo, Sección Xeral, aos folios 91 e seguintes, folla C-2141. CIF: A-15000649

Desenvolto e administrado por Hyliacom