Hospital de Órbigo

Justas medievales

A compañía Alsa conecta Hospital de Órbigo e Astorga por autobús varias veces ao día. O prezo do traxecto é de 1,65 euros. Consultar horarios na web. O taxista local é Isaías: (+34) 639827181 En Hospital de Órbigo réndese culto á troita, cociñada de todas as formas posibles. A historia de Hospital de Órbigo está unida á da súa espectacular ponte do Passo Honroso, de orixe romana e 19 arcos.

Esta construción sobre o río Órbigo é monumento nacional e Ben de Interese Cultural (BIC). Entre outras loitas, acolleu a derrota dos suevos ante os Alanos no século V ou un episodio da Guerra da Independencia, a principios do XIX, do que saíu seriamente danado pola voadura dalgún dos seus arcos polos ingleses, que trataban de impedir o avance das tropas francesas. Ao longo do século XX sufriu varias reparacións, a máis importante en 1946. Pero o episodio máis famoso colga dun panel situado no mesmo ponte, e di así: «Corría o mes de xaneiro do ano santo xacobeo de 1434; don Suero, fillo de don Diego de Quiñones, cabaleiro do rei Juan II e poeta da corte, solicitou do seu señor o consentimento para celebrar un torneo.

En Medina del Campo asináronse as Ordenanzas do Passo Honroso. Namorado de dona Leonor de Tovar, don Suero penaba o seu amor con xaxún e sostendo cada xoves do seu pescozo, unha pesada argola. Para gañar a admiración da dama e acompañado polos seus 9 mantedores, desafiou a todos os cabaleiros que ousasen vir loitar ao lugar da Ponte de Órbigo, prometendo tronchar até 300 lanzas.

Polo mes de xullo alzáronse ao pé da ponte a liza, os cadalsos e tribunas desde onde o pobo presenciaría os combates e 22 tendas dispostas para acoller a trasfega de damas, cabaleiros, armeiros, trompeteiros, médicos e capeláns, durante os 30 días que duraron as xustas.

Só interrompidas para celebrar o día do patrón Santiago, nobreza, xuíces, escribanos e notarios, como Rodríquez de Lena, que rexistrou o acontecemento no Libro do famoso Passo Honroso, acudiron a estas xustas, perigosas como poucas por celebrarse, segundo recollían as ordenanzas, sen escudo. Máis de 60 cabaleiros chegados de Francia, Alemaña, Portugal e España, bateron as súas armas en 727 carreiras. Se chegado o momento, algún decidía non medirse en xusta, debía cruzar o río pola canle, o que carrexaba fama de covarde.

Só estaban exentos de loita os peregrinos que puidesen testemuñar a súa condición cunha carta do seu párroco. As 166 lanzas que romperon foron suficientes para liberar a don Suero. Tras a xesta e o merecido descanso no seu castelo de Lagoa de Negrillos, peregrinou cos seus cabaleiros para prostrarse ante a tumba do apóstolo Santiago, a quen ofreceu unha réplica en ouro da argolla coa inscrición: «Que será da miña señora, se non moderades o voso rigor», que aínda loce no pescozo do busto de Santiago o Menor, custodiado na capela das Reliquias da catedral compostelá.

Un ano máis tarde, don Suero casaba con dona Leonor. Vinte e catro anos despois, un dos cabaleiros derrotados nas xustas, acabaría coa vida de Suero de Quiñones. Para lembrar tal fazaña, da que se fai eco o mismísimo Don Quijote, o primeiro fin de semana de xuño o pobo engalánase para celebrar As Xustas Medievais do Passo Honroso. Mercado medieval, misa en latín, torneos e todo tipo de actividades.