San Romao da Retorta

Fotografía de Manuel Marras.

 A 50 metros do Camiño encóntrase a igrexa que dá nome ao lugar. É un templo de orixe románica, reformada no século XVIII. Moi preto foi encontrado un miliario romano -que indicaba a existencia dunha vía imperial, a XIX- datado en tempos de Calígula.

Hoxe no lugar hai unha réplica. O orixinal está no museo dos Camiños a Santiago de Astorga. Neste enclave hai un bar tenda que tradicionalmente serviu aos peregrinos para repoñer forzas e subministracións. Tamén para conseguir boa información.

Sobre todo cando non había albergues -nin públicos nin privados- ata chegar a Melide e tiñan que buscarse a vida para pasar a noite. Chámase como o lugar, A Retorta. Moi preto, na chamada vía romana, existen dous albergues. Un é público, pequeno -doce prazas- e supostamente «provisional»; o outro é privado.

Está ao lado. Chámase O Cándido. Ten 26 prazas. E cobran 8 euros por durmir (Teléfonos: +34 637 563 755 / +34 982 050 480. Unha terceira opción de aloxamento é chamar ao hostal Cruz da Veiga (Telefono: +34 982176565) de Guntín -a capital do concello-. Recollen en coche os peregrinos e devólvenos ao día seguinte ao mesmo sitio para poder seguir o Camiño.

Nesta aldea o peregrino tiña ata a delimitación oficial do Camiño unha disxuntiva. Hai dúas opcións: A primeira, coller o Camiño que foi supostamente oficial nos últimos anos, que parte de San Romao da Retorta e se encamiña cara a ponte Ferreira por Santa Cruz da Retorta e Vilarmaior de Negral.

É o que aínda está sinalizado con cunchas e marcos. A segunda é a chamada «vía romana». Vai por onde están os dous albergues. E é oficial dende a delimitación do Primitivo en decembro do 2012. Non está sinalizado con cunchas e marcos, só con frechas amarelas. Traza unha ruta diferente -algo máis curta- para chegar ata ponte Ferreira, onde conflúe co antigo oficial. Os dous transcorren por pequenos lugares sen servizos, nun ámbito caracterizado pola vexetación frondosa, pero pisando bastante a estrada.