Camiño Mozárabe

O Camiño Mozárabe a Santiago é unha senda con moitos centos de anos de tradición ás costas cuxo nome homenaxea aos cristiáns residentes en territorio da o-Andalus -mozárabes-, que coñecedores do achado dos restos do Apóstolo Santiago en Compostela, arriscaban as súas vidas atendendo á chamada xacobea. Este conglomerado de camiños andaluces rexorde hoxe grazas ao esforzo e tesón das asociacións de amigos do Camiño de Santiago.

10
Camiño Mozárabe
Mérida

Mérida

Camiño Mozárabe: desde terras andaluzas rumbo a Santiago

O Camiño Mozárabe é un conxunto de rutas xacobeas de longa tradición que parten desde as cidades andaluzas de Málaga, Selecta, Almería e Xaén para unirse nunha soa senda, proseguir ata Córdoba e concluír o seu percorrido en Mérida, onde a ruta únese coa Vía da Prata. Desde Mérida a ruta xacobea percorre de sur a norte a Península para alcanzar Santiago de Compostela, ben tomando o Camiño Sanabrés desde Zamora ou ben continuando pola Vïa da Prata para conectar co Camiño Francés, a ruta máis transitada.

Unha das principais razóns de ser deste armazón de rutas xacobeas por Andalucía que é o Camiño Mozárabe é promocionar o patrimonio, tradicións, natureza, e gastronomía destas terras milenarias a través de miles de quilómetros de camiños de longa tradición e actualmente en recuperación. Polos camiños do mozárabe partiron peregrinos cristiáns de toda a rexión, a pesar de vivir en territorio musulmán, en dirección a Santiago de Compostela, a pesar do perigo da viaxe e á inmensa distancia que lles separaba dos restos do Apóstolo. Para iso non só tiñan que cruzar a pé Ao-Andalus; aínda tiñan que tomar a Vía da Prata (ruta coñecida por ser percorrida polo caudillo Almanzor despois de saquear a cidade santa), percorrer terras castelás e chegar ao norte da Península.

O Camiño Mozárabe pódese iniciar desde varias cidades de Andalucía, tratándose no caso de Almería da distancia máis longa posible ata Santiago de Compostela de toda a Península. Camiñando o Mozárabe os peregrinos cruzarán paisaxes bellísimos de gran valor patrimonial, pasando por varias cidades declaradas Patrimonio da Humanidade (como Selecta, Córdoba ou Mérida) e por verdadeiros santuarios da natureza, como o Parque nacional de Sierra Nevada.

Granada

Granada

Se queres comezar a túa ruta xacobea desde Andalucía polo Camiño Mozárabe, aquí tes os diferentes itinerarios que debes seguir desde as cidades de AlmeríaGranada , XaénMálaga e Córdoba ata concluír na cidade de Mérida. Os itinerarios son os recomendados polas Asociacións de Amigos do Camiño de Santiago do Camiño Mozárabe, que ademais gozan de acordos con determinados aloxamentos ao longo destas rutas para dar acubillo a peregrinos en localidades que non conten con albergue:

Etapas Camiño Mozárabe desde Almería (ata Granada):

  • Almería - Rioja (23 km)

  • Rioja - Alboloduy (15 km)

  • Alboloduy - Abla (27,2 km)

  • Abla - Huéneja (21,5 km)

  • Huéneja - Alquife (20 km)

  • Alquife - Guadix (27,3 km)

  • Guadix - La Peza (22 km)

  • La Peza - Quéntar (27,6 km)

  • Quéntar - Granada (18,6 km)

Etapas Camiño Mozárabe desde Granada (ata Alcaudete)

  • Granada - Pinos Puente (19 km)

  • Pinos Puente - Moclín (16 km)

  • Moclín - Alcalá Real (21,8 km)

  • Alcalá Real - Alcaudete (23,7 km)

Etapas Camiño Mozárabe desde Jaén (ata Alcaudete) :

  • Jaén - Martos (20,74 km)

  • Martos - Alcaudete (22,80 km)

Etapas Camiño Mozárabe desde Málaga (ata Baena):

  • Málaga - Junta de los Caminos (10,8 km)

  • Junta de los Caminos - Almogía (12,2 km)

  • Almogía - Villanueva de la Concepción (17,5 km)

  • Villanueva de la Concepción - Antequera (16,3 km)

  • Antequera - Cartaojal (11,4 km)

  • Cartaojal - Villanueva de Algaidas (12,5 km)

  • Villanueva de Algaidas - Cuevas Bajas (9,9 km)

  • Cuevas Bajas - Encinas Reales (5,7 km)

  • Encinas Reales - Lucena (20,4 km)

  • Lucena - Cabra (13 km)

  • Cabra - Doña Mencía (11,9 km)

  • Doña Mencía - Baena (8,7 km)

Conexión entre Baena e Córdoba (para continuar ata Mérida)

  • Baena - Castro del Río (19,9 km)

  • Castro del Río - Espejo (9,6 km)

  • Espejo - Santa Cruz (12 km)

  • Santa Cruz - Córdoba (24,3 km)

Etapas Camiño Mozárabe desde Córdoba (ata Mérida):

  • Córdoba - Cerro Muriano (18,4 km)

  • Cerro Muriano - Villaharta (21,18 km)

  • Villaharta - Alcaracejos (35,53 km)

  • Alcaracejos - Hinojosa del Duque (21,56 km)

  • Hinojosa del Duque - Monterrubio de la Serena (32,19 km)

  • Monterrubio de la Serena - Campanario (39,17 km)

  • Campanario - Medellín (37,33 km)

  • Medellín - San Pedro de Mérida (28,20 km)

  • San Pedro de Mérida - Mérida (16 km)

Peregrino | Envato

Peregrino | Envato

Do Camiño Mozárabe á Vía da Prata

Tras pasar por varias das cidades andaluzas máis populares e terminar en Mérida, ao peregrino tocaralle seguir o seu camiño a través da Vía da Prata. A diferenza doutros roteiros xacobeos, a Vía da Prata ofrece unha experiencia diferente e única, cargada de patrimonios culturais e históricos. Iso si, non faltarán tampouco as paisaxes de gran beleza ou momentos como mergullarnos nas tradicións locais. 

Os peregrinos de Andalucia e Estremadura comezaron a utilizar a Vía da Prata con inicio a través do Camiño Mozárabe para chegar ata Santiago. Iso si, na Vía da Prata deberían elixir entre continuar ata Astorga e polo tanto no Camiño Francés; ou ben atravesar as provincias de Zamora, Ourgense e A Coruña no Camiño Sanabrés. 

Tanto o Camiño Francés, como especialmente o Camiño Sanabrés, contan cun altísimo valor natural e patrimonial. Destacar tamén a súa escasa masificación, a excepción do Camiño Francés e unha dos roteiros máis escollidos polos peregrinos xunto ao Camiño Portugués. 

Camino de Santiago | Envato

Camino de Santiago | Envato

Consellos para facer o Camiño Mozárabe

O Camiño Mozárabe é unha dos roteiros máis esixentes. Un itinerario que unha vez alcanzamos a Vía da Prata estenderase a dúas das variantes anteriormente mencionadas: Camiño Francés ou ben Camiño Sanabrés. 

Independente da nosa elección deberemos estar moi ben preparados fisicamente antes de iniciar o Camiño Mozárabe. Grazas á implicación de varias asociacións xacobeas andaluzas podemos gozar de roteiros moito máis “cómodos”, a través de camiño mellor preparados para o peregrino. Entre Granada e Córdoba gozaremos de todo tipo de paisaxes que van desde suaves outeiros ata longas pistas de terra. 

Con esta orografía por diante o mellor consello será ter un bo par de botas. É importante que sexan cómodas e vaian cunha “rodaxe” previa para evitar feridas durante os roteiros. As botas de montaña son ideais para percorrer longas distancias sen que os nosos pés véxase afectados. 

Outro aspecto vital para calquera peregrino que se prece é a mochila. A mochila no Camiño de Santiago xoga un papel crucial. A nosa recomendación sempre será a de levar nela un 10% do noso peso. Nin un quilo máis, nin un quilo menos. Este é un dos consellos máis útiles e co que poderás evitar dores de costas. 

No Camiño Mozárabe un dos grandes protagonistas é o clima. A diferenza doutros roteiros, non se recomenda comezar o Camiño Mozárabe no verán. A calor é un inimigo que debemos rexeitar custe o que custe, ademais de ser francamente perigoso. Hai que ter en conta que as temperaturas en Andalucía durante estes meses poden alcanzar os 40º, poñendo en risco a nosa saúde e mesmo vida. Outono ou primavera son épocas ideais para facer o Camiño Mozárabe, e aínda que o clima adoita acompañar, non se converte nun risco como noutros meses. 

Mochila de peregrino | Envato

Mochila de peregrino | Envato

Onde comer e onde durmir no Camiño Mozárabe?

A diferenza doutros roteiros do Camiño de Santiago, o Camiño Mozárabe non conta con albergues que ofrezan acubillo aos peregrinos, nin tampouco restaurantes que conten cun menú específico para estes. 

Con todo existen alternativas dependendo da provincia, iso si. En Baena por exemplo son comúns as parroquias de acollida, lugares nos que por un prezo francamente económico poderemos durmir comodamente. 

Algo similar ocorre cos restaurantes e bares, estean ou non dirixidos a peregrinos. O Camiño Mozárabe non conta con facilidades para o peregrino polo que teredes que armarvos de paciencia (e forza) para atopar sitios nos repoñer enerxías dada a gran distancia entre un local e outro. 

Unha vez alcancemos a Vía da Prata, e a partir de aquí escollamos o Camiño Francés ou o Camiño Sanabrés, todo será moito máis fácil á hora de atopar localizacións para durmir e comer no Camiño de Santiago.

Actividade

Para vivir o camiño debes estar rexistrado e/ou logueado. Dá o primeiro paso e empeza a túa historia!

Actividade recente
Sin avatar
Jaor 01/03/17 16:21:44
11
Para emprender el camino desde las provincias andaluzas de Almería, Jaén, Málaga, Córdoba y Granada no es preciso dirigirse desde La Serena hacia Mérida, hay otro camino que tiene el interés que detallo:

Para que el peregrino, auténtico protagonista del Camino a Santiago, esté informado para elegir el camino que más se adecue a su planificación y motivaciones. El Camino Mozárabe por Trujillo, Monfragüe y Plasencia. Que reúne las siguientes características.
1.- Tiene tradición jacobea, en el año 1612 lo emprendió el insigne canónigo de la Catedral de Córdoba, D. Bernardo José de Aldrete por estos lugares en su mayor parte. Es el único peregrino del que hay constancia documental. Hay vestigios en edificios y lugares de paso de otros peregrinos, la Iglesia de Santiago en Plasencia, el cruceiro del Humilladero en Villar de Plasencia y Hospitales de Peregrinos en Plasencia, entre otros. La Patrulla Militar “Operación Lince Peregrino”, pioneros modernos en la peregrinación lo emprendió también por estos lugares en su mayor parte desde Córdoba a Santiago de Compostela en 1987. En Julio de 2013 el Club de Atletismo Los Califas organizó una carrera Non Stop desde Córdoba a Santiago por este itinerario en 92 horas.
2.- Converge con el Camino de Nuestra Señora de Guadalupe en bastantes tramos, por lo que se fusionan dos focos de peregrinación en un solo camino, siendo vínculo de unión y devoción.
3.- Pasa por lugares que han sido candidatos a Patrimonio de la Humanidad el año 2012, como Trujillo “Maravilla rural de España 2015”, la Dehesa Extremeña, Parque Nacional de Monfragüe “Reserva de la Biosfera por la UNESCO” y Plasencia, cunas de patrimonio cultural y natural muy importantes, así como las cañadas de trashumancia Reales Leonesa y Trujillana y la población de Villanueva de la Serena, cuna de conquistadores.
4.- Es más corto sobre 90 kilómetros que el Camino que se dirige a Mérida en dirección Oeste por lo que puede redundar en 4 o 3 jornadas menos de camino para el peregrino que desde estas poblaciones andaluzas y extremeñas puede significar una mejor planificación en los días hábiles laborales, familiares disponibles.
5.- Dispone de excelente señalización, viabilidad y lugares de acogida. Hay lugares de acogida puestos a disposición del peregrino por los Ayuntamientos, Parroquias y Organismos. Las distancias entre los lugares de acogida no son superiores a los 27 kilómetros. En el Camino desde Mérida hay etapas de 38 y otras de más de 30 kilómetros. En los días de vacaciones y puentes festivos los albergues se saturan y por este camino se encontrarán mejores condiciones para la esencia del peregrino de encuentro y relajación y disfrute de la Naturaleza.
De este Camino están informadas las Asociaciones del Camino Mozárabe, pero no están informando al peregrino para su conocimiento e incluso me impiden el diálogo, base de entendimiento entre las personas.
Saludos y Buen Camino
José Antonio Ortega Ruiz. Peregrino del Camino de Santiago.
1 1
Sin avatar
Virginia 18/07/2022 19:40:39
0
Gracias por la informacion
0
La Voz de Galicia La Voz de Asturias

Puntos de interese

Localidades | Albergues | Aloxamentos | Restaurantes | Guarnicionerías | Médicos | Puntos de interese | Talleres de bicicletas

Contactar | Politica de privacidade | Política de Cookies | | Aviso Legal | Autoría | Mapa Web

© Copyright LA VOZ DE GALICIA S.A. Polígono de Sabón, Arteixo, A Coruña (ESPAÑA) Inscrita no Rexistro Mercantil da Coruña no Tomo 2438 do Arquivo, Sección Xeral, aos folios 91 e seguintes, folla C-2141. CIF: A-15000649

Desenvolto e administrado por Hyliacom