Astorga-Foncebadón

1 valoracións
28
38
24
Información
Dos peregrinos antes de llegar a Rabanal del Camino y empezar la subida

Dos peregrinos antes de llegar a Rabanal del Camino y empezar la subida

Nesta etapa de transición o camiñante afrontará duas partes ben diferenciadas. Unha primeira, de pouco más de 20 kilómetros durante a que atravesará, pola chaira paramera e con desniveis case imperceptibles, diferentes núcleos da xenuína comarca da Maragatería. Terra de arrieros e mercadores, esta zona también conta cunha arquitectura particular e cunha especialidade gastronómica excelsa, o seu famoso e copioso cocido maragato. 

Os seus diferentes núcleos contan con servizos de restauración aínda que, entre medias, convén ir provisto de auga e alimentos ante a escaseza de fontes e sombras. Un belo núcleo con todo tipo de oferta e que emerxe de súpeto do Camiño é Rabanal do Camiño, unha alternativa nocturna se o tempo pouco apracible desaconsella afrontar a inmediata subida ata Foncebadón, de gran dureza climática. Desde Rabanal, o camiñante arrinca con forza o ascenso aos montes de Lleón, barreira natural entre a comarca maragata e O Bierzo.

Neste tramo ascenderseán de golpe 280 metros de altitude, ata os 1.430, unha subida que, con todo, non será demasiado esixente para o camiñante. No primeiro tramo da etapa os romeus podrán optar por unha pequeña variante que parte de Murias de Rechivaldo por asfalto e achégaos a Castrillo de Polvazares, quintaesencia da maragatería. Trátase dun pobo moi coidado e de gran encanto, pero que sumará un kilómetro máis á vía. Se se chega con forzas recoméndase esta alternativa.

A etapa (26,1 kilómetros)

Después dun almorzo no que será case imposible privarse dalgún dos doces que caracterizan a Astorga (260 kilómetros a Santiago), o camiñante enfila esta atractiva etapa que o penetra na comarca maragata e achégao aos poucos aos montes de Lleón.  A partida faise dende a rúa San Pedro da capital astorgana. Tras percorrer menos de medio kilómetro por ela crúzase a N-VI a través dun paso de peóns e avánzase cara á LLE-142, estrada de dobre sentido e certo tráfico que conduce ata Castrillo de Polvazares. Pola beirarrúa ou por un paseo paralelo ao asfalto os romeus arrincan a camiñada e exceden dúas cruces enfrontadas.

A da dereita é de madeira e ten incorporada unha vieira xacobea mentres que a da marxe esquerda evoca aos peregrinos identes (aqueles que unen ao significado da peregrinación o dun camiño interior que os leva a atoparse co seu vocación cristiá), un recordatorio moi repetido ao longo de todo o Camiño Francés. Pásase por diante dunha residencia de anciáns e accédese ao término municipal de Valdeviejas, a cuxo núcleo accederase por un desvíou á dereita indicado na estrada. Se se segue por este cruzamento os camiñantes achéganse a esta pequeña localidade con albergue veciñal e lavadoiro que xa en século XV tenía un hospital de peregrinos. Con todo, a ruta principal non se desvía e segue de fronte nun avance rectilíneo.

Pouco después, e tras unha leve baixada, os peregrinos deixan a man esquerda a ermida do Ecce Homo, un templo da Idade Media remodelado no século XVIII onde os romeus podrán comprar e selar a credencial. Nesta bela igrexa houbo antaño un pozo que axudaba aos peregrinos para saciar a súa sede. A lenda lembra cómo unha muller que se dirigíá Santiago detívose en él para coller auga coa mala fortuna de que o seu fillo cayó no seu interior. Invocando a nai ao Ecce Homo, as augas comezaron a crecer, salvando ao raparigo. Tal e como lembra a memoria popular, parece ser que este feito inspira a inscripción que se conserva na ermida: «Bota esmola, viaxeiro, a este santo Ecce Homo e ao instante verás cómo saes da lameira».

Variante cara a Castrillo de Polvazares

O carreiro deixa atrás a ermida e continúa por un paso elevado que salva a A-6, a autovía de o Noroeste, que desde esta etapa ata Galicia acompañará ao romeu en diversos tramos. Acto seguido, e a través dunha pista bastante estreita anunciada cunha cruz, discórrese pola marxe dereita do asfalto en dirección a Murias de Rechivaldo (22,4 kilómetros a Foncebadón). Pero antes de chegar a este núcleo os romeus aún deberán encadear tres cruces consecutivos sobre a LLE-142 e salvar a canle do ríou Xerga. Chégase entón, case catro kilómetros después, a esta bonita aínda que pequeña población con servizos coa que se entra de cheo na comarca maragata.  

No enclave aún pódese apreciar a construcción propia dos antigos arrieros a partir das casas de pedra de mampostería que contan cun gran portalón, no seu día necesario para poder gardar os carros. Destaca no lugar a igrexa parroquial de San Esteban coa súa característica espadaña e a imaxe de san Roque peregrino venerada no seu interior. A vía salva a localidade pola rúa-camiño que discorre pola súa esquerda, e na que os romeus acharán mesóns e un importante albergue privado. Xa con Murias ás súas costas, reencóntranse co carreiro paralelo que avanza pola marxe dereita do asfalto sen ningún tipo de desnivel.

Durante o percorrido os romeus podrán contemplar cara á súa dereita Castrillo de Polvazares (19,3 kilómetros a Foncebadón), gran exemplo da arquitectura maragata, coas súas rúas empedradas e casas blasonadas. O enclave foi declarado conxunto histórico-artístico. A pesar de que o trazado orixinal da ruta xacobea non pasa por esta localidade, a súa beleza ben merece un pequeñou rodeo, que supondrá pouco más de 1 kilómetro. Para chegar ao lugar deberseá proseguir desde Murias pola LLE-142 durante pouco menos de catro kilómetros. Tras a visita, onde también se podrá probar o coñecido cocido maragato do lugar, unha pista agraria ben indicada permite aos viaxeiros enlazar de novo coa vía milenaria preto de Santa Catalina de Somoza.

Catedral

Catedral

Novas aldeas maragatas

A ruta principal, con todo, non se despraza ata Castrillo. Continúa camiño polo carreiro paralelo á estrada nun avance rectilíneo. Coa silueta do monte Teleno recortando o horizonte, arrinca o ascenso para o camiñante, que nestes primeiros kilómetros é moi leve, case imperceptible. De feito, ata o seguinte alto tan só afróntase un pequeñou desnivel de 100 metros de altitude. Escoltado por monte baixo e vegetación esteparia, e algunha aciñeira solitaria, o peregrino salva unha intersección coa LLE-142 e excede un área recreativa, sen fonte e con bancos ao descuberto.

A vía triplícase nun curioso avance. Á esquerda discorre a estrada, polo centro progresa o carreiro de grava miúda branca para romeus e á dereita marcha unha pista agraria de terra vermella. Desta forma se chega, a través dun desvíou á dereita, a Santa Catalina de Somoza (17,3 kilómetros a Foncebadón), pequeñou núcleo de claro pasado xacobeo. De feito, e a pesar de que do hospital da Virxe das Candeas xa non se conserven restos, está documentada a histórica hospitalidade do enclave cara aos peregrinos. A vía aproxímase á contorna da igrexa parroquial de Santa María e atravesa o enclave a través da rúa Real, onde se sitúan dous albergues e varios bares. Para aqueles que necesiten salvar unha urxencia, un destes refuxios inclúe unha máquina con vendas e demás complementos para primeiros auxilios.

Á saída do enclave o camiño recupera o discorrer paralelo á estrada. Trátase de catro kilómetros sen sombras nin fontes ao longo dos cales o romeu, en ligerísimo ascenso, tan só acha uns bancos ao aire libre e unha cruz de importantes dimensións que lembra a unha peregrina falecida no 2011. Después de cubrir un pequeñou tramo pola mesma estrada o camiño xa se penetra a partir dun desvíou á dereita no Ganso (13,1 kilómetros a Foncebadón), enclave que no século XII xa contaba cun hospital para peregrinos e mosteiro. No núcleo, no que se conservan algunhas casas teitadas, de cuberta de palla, moi similares ás pallozas, a igrexa está dedicada a Santiago e no seu interior pódese contemplar unha talla do século XVI do Apóstol vestido de peregrino.

A sirga peregrina atravesa o núcleo, adianta o bar-merendero A Barraca, outro establecemento de curiosa estética cowboy (chamado propiamente así, Mesón Cowboy), xira á esquerda, pasa xunto ao templo e a unha fonte de auga potable (na entrada hai dúas sen garantías sanitarias) e xa se despide do mesmo tras adiantar o único albergue da localidade.

Ascenso más perceptible

Xusto á saída retómase a pista de terra paralela á estrada que avanza sen ningún tipo de incidencia, salvo algún cruzamento cun camiño local e os sucesivos pasos baixo tendidos oéctricos.

Neste tramo é también reseñable a compañía dos primeiros bosques de carballos e piñeiros que, con todo, non achegarán sombra aos sofocados peregrinos. Después de adiantar un área recreativa con cruz e mesas ao aire libre, os camiñantes continúan o seu prolongado avance por este carreiro que, en ocasións, elévase con respecto á estrada, mentres que noutros tramos ponse a niveis de asfalto ou se afasta de novo de él. Aos poucos, además, o ascenso faise más perceptible. Desde os 870 metros de Astorga, o peregrino xa supera os 1.050 metros. Tras deixar a man dereita o desvíou que conduce ata Rabanal Vello, o camiño estréitase e pasa sobre o arroio das Reguerinas. Menos de 100 metros después afástase do asfalto e encamíñase por unha senda de terra con moitas pedras que ascende a partir de sucesivas curvas entre carballos.

Os ciclistas deberán continuar por estrada ante a dificultade de seguir por este itinerario, o cal, de todos os xeitos, volve conectar tras a subida co asfalto. O camiñante avanza xunto a un valo adornado con decenas de cruces de madeira, construídas e depositadas no lugar polos miles de peregríns que pasaron por él. Esta é unha costume propio de toda a ruta xacobea. Tras o ascenso, e más de medio kilómetro de cruces después, desaparece o aramado e o carreiro volve estreitar para continuar en paralelo á estrada.

A man esquerda situábase ata outubro do 2013 o coñecido como carballo do Peregrino, un majestuoso árbol centenario que achegaba xenerosa sombra a dous bancos e que se imponíá a beira mesma da ruta milenaria. Con todo, o fonte vento dun temporal puido con esta icona do Camiño.

Rabanal do Camiño, posible final

O camiñante afronta un pequeno tramo por asfalto e regresa pouco después ao camiño paralelo. Deixa a man esquerda a ermida do Cristo de Beira Cruz e, no cruzamento contiguo, elixe o carreiro (ben señalizado) que conduce pola dereita ata a empedrada rúa Real de Rabanal do Camiño (5,9 kilómetros a Foncebadón). Este bonito pobo, onde os romeus acharán todo tipo de servizos ao centrar prácticamente o Camiño a súa actividade económica, pode ser un bo fin de etapa para aqueles peregrinos cansos ou, en xeral, para tódolos camiñantes que prefiran non facer fronte ao rigoroso clima que caracteriza o inmediato ascenso.

O frío, a néboa e, no inverno, a neve son propios de Foncebadón, lugar de equitación situado a 1.430 metros e onde aínda restan case 6 kilómetros. Rabanal do Camiño, que no Códi Calixtino era o fin da novena etapa (Raphanellus), foi un núcleo destacado na historia xacobea ao acoller durante a Idade Media varios hospitais e igrexas, levantados polos monxes templarios, e ao converterse nun punto de reunión para aqueles romeus que ían enfrontarse ao próximo monte Irago. Da súa arquitectura relixiosa aún pódense contemplar a capela de San José (século XVIII), cunha imaxe do apóstol Santiago no seu interior, e a igrexa da Asunción (do século XII), que conserva o seu ábside románico e que foi declarada ben de interese cultural.

Última subida

Quen opte por continuar camiño, pasará diante do último templo e de distintos servizos de restauración para chegar por asfalto, e xa nos arredores, a un lavadoiro e a unha fonte contigua. Arrinca entón un carreiro de terra adecuado para os peregrinos pero que, en ocasións, solicitará que presten atención ao seu camiñar. Flanqueada por carballos e tras un lixeirísimo ascenso, a vía aproxímase a unha nova intersección coa LLE-142.

Foncebadón

Foncebadón

Chegado este punto, recoméndase aos ciclistas continuar ascenso cara á dereita e por estrada ante o complicado de proseguir polo camiño de terra que deberán emprender os camiñantes. Estes cruzan a estrada e penétranse por un estreito carreiro que os afasta do asfalto e que os conduce despois dunha prolongada subida de máis de medio kilómetro ata unha nova intersección co asfalto. Crúzase a estrada e se continúa de fronte por un camiño un pouco más ancho que avanza por encima dela. Chégase más de 1 kilómetro después a uns bancos nos que descansar ou acubillarse para emprender de novo, e sempre en ascenso, os kilómetros restantes da etapa. A montaña, sobre a que gañan terreo os piornos, os enebros e as xestas, comeza a brindar aos camiñantes vistas prodixiosas dos montes próximos e, cara a atrás, de toda a comarca.

A pesar de que os peregrinos se enfrontan á parte más dura da subida, os desniveis non adoitan superar o 6%. O carreiro prosegue baixo o tendido oéctrico ata descender de novo ata o asfalto, que se deberá percorrer durante outros 400 metros para chegar ao inhóspito Foncebadón, último pobo maragato asentado sobre un collado. A pesar de que o núcleo áchase prácticamente despoblado, aún mantén a sirga en perfecto estado. Unha ancha pista pedregosa que se desvía cara a a esquerda conduce aos exhaustos camiñantes ata o albergue parroquial.

En bicicleta

Os ciclistas liquidarán o itinerario desde Astorga ata Rabanal do Camiño sen ningunha dificultade salvo na subida que sucede ao arroio das Reguerinas, onde, no canto de por a vía principal, recoméndase continuar por estrada ante a dificultade de avanzar por esta pista ascendente con moitas pedras. Pero, en xeral, a xornada transita por grandes chairas sen case desniveis.

A alternativa de continuar camiño por estrada también se volve obrigatoria en Rabanal do Camiño. De feito, quen non precisen acceder ao pobo poden rodealo por estrada e evitar así as súas rúas empedradas. A posterior subida ata Foncebadón también deberseá facer só por asfalto. O complicado das pistas e o empinado dalgúns ascensos desaconsellan aos ciclistas seguir a vía orixinal. Por estrada a inclinación é moito más tendida.

Actividade

Para vivir o camiño debes estar rexistrado e/ou logueado. Dá o primeiro paso e empeza a túa historia!

Actividade recente
Sin avatar
Roxana Gravano 01/02/19 21:23:16
01
una pregunta la subida a foncebadón es muy dura.. voy operada de rodilla y quiero saber si es muy dura... o subiendo suave no hay problema
0 1
Sin avatar
Irahc 02/02/2019 14:24:50
0
Eso depende de tu forma física, de tu estado de recuperación, de la lesión que hayas sufrido y del criterio de tu médico.

Si es el caso, si aún estás en proceso, no comprometas tu recuperación. El Camino ha estado ahí miles de años. Seguirá otros mil años más.

Te doy los datos técnicos.

La subida a Foncebadon es tendida, con pendientes medias del 2%, aunque para el tramo final te encuentras con pendientes que superan el 10%.

La dificultad no está tanto en subir hasta Foncebadon como en el descenso desde ahí hasta Ponferrada. Desde el inicio del descenso, unos 6 km dejando atrás la Cruz de Ferro, en la torre de comunicaciones de la base militar, a 1500 metros de altitud, hasta Molinaseca a 600 metros de altura son casi 1000 metros de desnivel acumulado negativo. Las pendientes en descenso son muy fuertes desde la torre de comunicaciones hasta el Acebo, 14% -18% en tramos muy cortos.

Entre el Acebo y Molinaseca hay tramos, también cortos, con pendientes del 7%. El resto de los tramos rondan el 4%-5%.

Tienes alternativas, como descender los tramos más duros por carretera. Hacerlos más cortos para dividir el desnivel o, a malas, taxi. Esos tramos son cortos pero tienen pocas posibilidades, una vez en el sendero, de vías de escape a la carretera. Si haces eso, cuidado con la carretera, las curvas son cerradas sin visibilidad y en las rectas, donde la visibilidad es buena los coches corren.
0
Javier Juan
Javier Juan 26/01/18 21:31:24
50
Foncebadón

Foncebadón

5 0
Sin avatar
caminofernando 08/10/17 17:52:31
02
Etapa preciosa, desde Astorga hasta Foncebadón todos los pueblos que se suceden son pintorescos y están muy bien conservados. Es recomendable el desvío desde Murias de Rechivaldo hacia Castrillo de los Polvazares (apenas 2km de diferencia) para deleitarse con esta pintoresca población. También requiere mención especial Rabanal del Camino, auténtica joya detenida en el tiempo. El paisaje castizo de la meseta va cambiando poco a poco hacia una vegetación cada vez más frondosa conforme nos acercamos al Bierzo. La comarca Maragata es todo un placer para los sentidos.Etapa 100% recomendable.
5/5 estrellas
0 2
Jorgerai
Jorgerai 06/09/2018 20:53:01
0
Linda etapa, se hace un esfuerzo en la subida a Foncebadon.
0
Sin avatar
Hector Olvera 28/11/2017 04:08:16
0
¡Hola! ¿Cuanto tiempo te tomo este etapa?
0
Tato Garnú
Tato Garnú 02/10/17 06:46:16
02
Hola Peregrinos, estoy comenzando a planear mi viaje a hacer el Camino de santiago, cuento con unos cuantos pesos y una meta. Se que el Camino de Santiago comineza con el primer paso, bien este es mi primer paso y planeo realizarlo en proximo mes de junio. Cuento con sus oraciones, sus consejos y apoyo. Dios ya nos bendice.;)
0 2
Tato Garnú
Tato Garnú 23/10/2017 19:50:02
0
Confio en Dios que no me deja de su mano.

Gracias Fernando

Dios te abraza.
0
Fernando Cammarota Cammarota
Fernando Cammarota Cammarota 02/10/2017 22:27:24
1
Hola Tato, Dios proveerá!!! Ánimo y buen Camino
1
Sanchez Colado Jacobo
Sanchez Colado Jacobo 19/08/17 22:01:12
01
Hola empezaré mi camino en Astorga el 2 de septiembre,en q albergue podría alojarme?
0 1
Sin avatar
Rob Lag 13/04/2019 12:25:14
0
Que tal Jacobo? Que la experiencia?
0
Fer de Argentina
Fer de Argentina 04/10/16 19:48:10
10
El oasis del peregrino: fuente de agua en la subida a Foncebadón [19.06.2016]

El oasis del peregrino: fuente de agua en la subida a Foncebadón [19.06.2016]

1 0
Ruta relacionada
Localización
Mapa de la etapa
Localidades relacionadas
Perfil etapa
La Voz de Galicia La Voz de Asturias

Puntos de interese

Localidades | Albergues | Aloxamentos | Restaurantes | Guarnicionerías | Médicos | Puntos de interese | Talleres de bicicletas

Contactar | Politica de privacidade | Política de Cookies | | Aviso Legal | Autoría | Mapa Web | Consentimiento

© Copyright LA VOZ DE GALICIA S.A. Polígono de Sabón, Arteixo, A Coruña (ESPAÑA) Inscrita no Rexistro Mercantil da Coruña no Tomo 2438 do Arquivo, Sección Xeral, aos folios 91 e seguintes, folla C-2141. CIF: A-15000649

Desenvolto e administrado por Hyliacom