Obanos

É común que os peregrinos se crucen cunha chea de nenos xogando nas randeeiras do parque da Cidadela ou con obanenses gozando dos marabillosos viños da terra mentres se retan ao mus, popular xogo de naipes, un dos pasatempos preferidos na zona xunto á pelota.

En Óbanos destaca a igrexa de San Juan Bautista, de estilo neogótico, edificada en 1912 aproveitando partes dun antigo templo gótico que se levantaba no mesmo sitio.

A pesar da súa proximidade con Puente la Reina , Óbanos conta con multitude de servizos, como centro de saúde, farmacia, caixeiro, biblioteca con acceso a Internet, pequenas tendas como o Autoservicio Jose Mari (máquina de refrescos á entrada) e Alimentación Nieves , panadería, bares e o restaurantes Ibarberoa, con menú do día a 9,50 euros.

En Óbanos atópase o albergue privado USDA. Como alternativas para pasar a noite, están os apartamentos turísticos Raichu e o Hostal Rural Mamertu. O misterio de Óbanos Conta a lenda que a princesa Felicia de Aquitania, co fin de atrasar a súa voda, convida polo seu pai, emprendeu peregrinación a Santiago de Compostela. Ao seu regreso, decidiu establecerse en Óbanos e traballou como serventa nunha casa nobre da zona.

O pai desta, ante a tardanza, enviou ao seu fillo Guillén na súa procura. Guillén, ao descubrir en que estaba a traballar, fóra dos seus cabais, deu morte a Felicia cravándolle unha daga no corazón. Arrepentido, Guillén emprendeu camiño a Santiago como romeu. Ao seu regreso, retirouse á próxima ermida de Arnotegi para asistir aos peregrinos ata os seus últimos días.

Nos anos pares, durante a semana do 25 de xullo, de sábado a sábado, represéntase unha espectacular obra teatral na praza do pobo na que participan máis de 500 actores, tanto profesionais como veciños do pobo. Durante o século XIII, a vila de Óbanos acolleu gran parte dos encontros de Xuntas dos Infanzóns. Nobreza media e baixa da época, parte do clero e a protoburguesía asociáronse nunha organización democrática para velar polos seus dereitos contra os abusos da monarquía en forma de impostos.

O lema "Pro libertate patria gens libera state" (en prol da liberdade da patria sexa a xente libre), acuñado polos infanzóns, loce no palacio de Navarra, en Pamplona.