Roncesvalles

Antigo hospital de peregrinos e enclave de profundas resonancias épicas, Roncesvalles consolidouse como un dos principais puntos de partida para os peregrinos e, debido á súa historia e simboloxía, nun dos grandes fitos xacobeos.

Lugar de paso natural, situado nunha bela paraxe forestal do Pireneo navarro, nel concéntranse historia e lenda. A tradición sitúa no fronteirizo enclave a dolorosa derrota do Exército franco. É aquí onde Carlomagno choraría a morte do seu suposto sobriño Roldán, o mellor cabaleiro de Francia.

Este tráxico desenlace deu orixe a un relato mil veces contado e cantado e reunido na soada Chanson de Roland. Este feito e a proxección xacobea da ruta francesa, que tiña Roncesvalles case como porta de entrada a España, converteuna en acubillo de camiñantes e peregrinos, foco de lendas e encontro de culturas. A maxestosa colexiata de Santa María de Orreaga / Roncesvalles é, ademais, un dos puntos máis coñecidos da peregrinación compostelá ao acoller unha misa e bendición diaria aos romeus pronunciada en varios idiomas.

Un dos aspectos máis coñecidos e reclamados de Roncesvalles polos romeus é a coñecida como bendición do peregrino. Impártese ao final da última misa do día, ao longo de todo o ano. Os horarios das misas na igrexa colexial son, de luns a venres, ás 20.00 horas e os sábados e vésperas de festivos, ás 18.00 horas (de xullo a outubro, ás 19.00 horas). Os domingos e festivos celébranse misas ás 12.00 e ás 18.00 horas (de xullo a outubro, ás 19.00 horas).

Como outras curiosidades do evocador enclave, cabe sinalar no calendario o 8 de setembro, cando se festexa o Día da Virxe de Roncesvalles, patroa do lugar. Ademais, durante os domingos e festivos de maio e xuño pobos e parroquias dos vales próximos desprázanse ata esta sede fronteiriza para renderlle unha sentida homenaxe á raíña dos Pireneos.

A do val de Arce destaca por vir realizándose desde o século XVI e a do val de Aezkoa por ser a máis vistosa e colorista. Os traxes tradicionais do val mestúranse cos escuros hábitos dos cruceiros entunicados e os veos negros das penitentes descalzas. Todos desfilan con sixilo ata o altar da Virxe, na real colexiata de Santa María.