Reportaxe

Abrazo ao Apóstolo Santiago: De onde vén a tradición?

Ao longo dos anos, os peregrinos terminaron o camiño abrazando ao Apóstolo Santiago pero, onde nace esta tradición?

Á hora de realizar o Camiño de Santiago, son moitas as tradicións que se viven sen importar o roteiro que realicemos. Non só destácase o queimar as botas ao final do camiño ou, mesmo, o deixar pedras e cruces ao longo do camiño. Tamén se coñece unha das tradicións que, nos últimos anos, foi paralizada pola pandemia e que leva como xesto o abrazar ao Apóstolo Santiago.

Son miles e miles de persoas as que, ao longo do ano, acceden a realizar este ritual xacobeo con emoción. Con todo, cando se tomou a decisión de implementalo? Cando se realizou este primeiro abrazo? Debes saber que a súa historia remóntase moitos séculos atrás, exactamente ata o século XIII.

Que significa o abrazo ao Apóstolo Santiago?

Esta tradición xacobea que se vive con gran emoción ten as súas orixes no século XIII, exactamente no instante no que se finalizaron as obras na catedral no ano 1211. Por que se produce entón o nacemento desta tradición e non antes? Todo se debe ao afán dos peregrinos de sentir a proximidade física de Santiago tras o esforzo realizado durante a peregrinación.

Aínda que existen moitas lendas que falan sobre que esta estatua está realizada nun tipo de pedra que axuda a recuperar as enerxías tras a viaxe, a realidade é que o abrazo ten un significado máis ben simbólico. Con leste o peregrino sente que o Apóstolo o acolle, dando a benvida á súa casa.

Trátase dun xesto repleto de agarimo e mesmo íntimo, provocando que mesmo algúns dos peregrinos tomen este xesto como unha oportunidade para pedir un desexo. Con todo, non todos o ven como un xesto de benvida, senón como unha forma física de dar por finalizada a etapa do camiño.

Con todo, hai quen non se limitan a dar o abrazo ao Apóstolo. Para todos aqueles que realizan o camiño e atópanse na Praza do Obradoiro, pódese comprobar que o abrazo tamén é realizado entre os peregrinos que realizaron xuntos o camiño. Unha forma de non só mostrar a ilusión da experiencia, senón o agarimo así como o final desa etapa.

Apóstol Santiago - Flickr / Contando Estrelas

Apóstol Santiago - Flickr / Contando Estrelas

A orixe do abrazo ao Apóstolo Santiago

Como ben vos indicabamos un pouco máis arriba, a orixe desta tradición nace ao final das obras na catedral e, desde entón, a tradición mantívose intacta. A escultura foi situada no altar maior, como unha forma de transformar o método no que os peregrinos así como visitantes da catedral podían moverse polo lugar.

Foi naquel entón cando se tomaron as medidas pertinentes para poder regular a apertura das reixas onde se atopa situada a escultura. Deste xeito, contrólase o acceso dos peregrinos para que estes entreguen as esmolas así como daban os seus abrazos; un xesto que se mantivo ata que no ano 2020 os bispos substituíron o abrazo por unha reverencia. Unha medida tomada debido á pandemia e a necesidade de extremar precaucións.

Con todo, antes de que estas medidas fosen impostas, a tradición variou en pequenos aspectos. Por exemplo, mentres que na Idade Media os visitantes murmuraban ao peregrino, un xesto moi común entre os peregrinos franceses. Á súa vez, tamén desapareceu o costume de colocar sobre a cabeza dos peregrinos a coroa do Apóstolo, un xesto que se tomaba como orgullo de cumprir o camiño.

O aspecto da escultura do Apóstolo Santiago

Todos aqueles peregrinos ou visitantes da catedral que teñen a oportunidade de velo, son conscientes do impoñente tamaño que a estatua posúe. Trátase dunha escultura creada en pedra policromada do taller do Mestre Mateo e que, tras a conclusión das obras de 1211, optouse por situar no altar maior.

Esta conta cunha serie de particularidades. Entre elas, pódese destacar o feito de que o Apóstolo é representado con aspecto maduro, o cal se destaca coa presenza de barba e bigote. Este á súa vez preséntase entronizado ao achegarlle cartela e báculo, o cal terminaba en forma de tau.

Este último aspecto destaca polo feito de que o báculo en forma de tau era un atributo exclusivo dos arcebispos composteláns como descendentes dos apóstolos. Por iso, esta representación buscaba ser pontifical.

Por suposto, o paso do tempo achegou certos cambios á escultura, destacando os cambios da época barroca. Aquí foi onde se lle engadiron o nimbo, a esclavina, o novo báculo para o Apóstolo e o trono de prata. Unha serie de elementos que, a día de hoxe, pódense observar na súa actual posición.

Últimos contidos
Consellos
Curiosidades
La Voz de Galicia La Voz de Asturias

Puntos de interese

Localidades | Albergues | Aloxamentos | Restaurantes | Guarnicionerías | Médicos | Puntos de interese | Talleres de bicicletas

Contactar | Politica de privacidade | Política de Cookies | | Aviso Legal | Autoría | Mapa Web | Consentimiento

© Copyright LA VOZ DE GALICIA S.A. Polígono de Sabón, Arteixo, A Coruña (ESPAÑA) Inscrita no Rexistro Mercantil da Coruña no Tomo 2438 do Arquivo, Sección Xeral, aos folios 91 e seguintes, folla C-2141. CIF: A-15000649

Desenvolto e administrado por Hyliacom