Camiño de Santiago: Como coidar os pés

Cuida tus pies en el Camino de Santiago

Coida os teus pés mentres percorres o Camiño de Santiago

• Descobre que calzado levar ao Camiño de Santiago

Cando nos lanzamos a preparar o Camiño de Santiago todos os peregrinos preocupámonos por repasar ao detalle cada etapa da ruta que imos percorrer, calcular a equipaxe ao milímetro, elixir a mochila perfecta e pesala chea ou asegurarnos de levar roupa de abrigo e para os días de calor. Con todo en ocasións esquecémonos dunha das cousas máis importantes: os pés, os dous alicerces fundamentais dos que depende que cheguemos nas mellores condicións posibles a Santiago de Compostela ou nos teñamos que borrar do partido no descanso. 

Os pés hai que coidalos e atendelos antes e despois de cada etapa e saber curalos se aparecen bochas, rozaduras ou tendinites, nese caso hai que buscar a axuda de profesionais. 

Calzado e equipamento no Camiño de Santiago

A nosa intención non é recomendarvos un calzado concreto para facer o Camiño de Santiago, xa que xa o fixemos hai uns meses. Zapatillas de trekking, botas, sandalias de montaña... todas son aptas e depende moito do tipo de terreo que vaiamos camiñar e sobre todo a época do ano. No que si queremos insistir, aínda que xa o escoitaras moitas veces, é en que non che lances a facer o Camiño de Santiago con calzado novo, un erro moi común que pode facerche a experiencia cuestarriba e tampouco cun calzado demasiado gastado, co persoal ou o interior deteriorado. En canto á talla, nunca nos pode quedar o calzado xusto: hai que asegurarse ao elixilo de que os dedos dos pés non tocan co fondo da zapatilla, podendo introducir un dedo tras o nocello se pegamos o pé cara adiante.  

A razón de non estrear calzado no Camiño é a mesma pola que un atleta non estrea zapatillas de running nunha maratón. Durante as decenas ou centos de quilómetros que vas percorrer camiñando, vas dar unha gran cantidade de pasos, e un calzado ríxido vai pasar factura antes ou despois. A mellor idea é utilizar calzado usado, como mínimo estreado dous ou tres meses antes de lanzarche ao Camiño, e moito mellor se adestras con el dando longos paseos durante este período de preparación. O adestramento é por outra banda moi recomendable para habituar aos pés á rutina de camiñar moitos quilómetros e así reducir a aparición de bochas. É habitual a súa aparición nos peregrinos que non dedicaron un tempo para prepararse.

Calzado para el Camino de Santiago

Outro elemento fundamental do noso equipamento son os calcetíns, que baixo ningún concepto deben ser de algodón, senón de material sintético e sen costuras. Os pés teñen que transpirar e o algodón o que fai é empaparse sen deixar saír a calor fose e creando humidade, que favorece as bochas. Á hora de poñernos o calzado antes de cada etapa hai que revisar ben que non hai engurras nos calcetíns para que non aparezan rodaxes, algo ao que axuda que os calcetíns non teñan costuras. Moitos peregrinos aconsellan así mesmo aplicar vaselina na planta dos pés e entre os dedos antes de poñerse os calcetíns para evitar rozaduras

Que facer ante as bochas?

As bochas que nos saen nos pés ao camiñar son produto ou ben do rozamento continuo do calzado ou ben dunha humidade excesiva dentro do calcetín pola suor (por exemplo se o noso calzado non é do material adecuado). Aínda que non sempre é o corrente, se temos sorte, podemos coller as bochas a tempo mentres camiñamos para evitar que vaian a máis. Neste caso, por exemplo se notamos as primeiras molestias a metade de etapa, o mellor é combatelas de maneira provisional cun parche autoadhesivo de farmacia tipo Compeed, unha gasa ou aplicando vaselina na zona para aliviar o rozamento.

Pero desgraciadamente na maioría dos casos, cando nos deamos conta a bocha xa se formou. Para evitar que a bocha se faga máis grande e estráguenos o Camiño, hai que picala para extraer o líquido do seu interior, nunca cortar a pel xa que camiñar sen esa protección natural volverase imposible. Se decidimos picar nós mesmos a bocha e non acudir a unha clínica médica (por atoparnos lonxe dunha, por exemplo) debemos facelo baixo as mellores condicións hixiénicas que podamos para así evitar que se termine infectando.

Cuida los pies en el Camino de Santiago

Para iso necesitamos unha agulla desinfectada (cun chisqueiro por exemplo), polividona yodada (Betadine) e un fío de coser. Antes de nada hai que limpar a zona da bocha coas mans limpas; non tentes picala con todo a suor acumulada do día sen pasar pola ducha antes, pois se che pode infectar con facilidade. Hai que picar a bocha con moito coidado e secar o líquido por exemplo cunha gasa; cando o extraeramos todo, hai que aplicar betadine dentro da bocha e picala polo extremo contrario. Con toda a zona limpada con betadine, enebramos un fío coa agulla, introducímolo por un buraco e sacámolo polo outro. Desta maneira o fío irá drenando o líquido producido pola bocha ata que esta séquese e cáiase tras varios días. 

Que experiencias teñen os peregrinos cos seus pés?

Estes son os consellos que nos deixaron amablemente algúns peregrinos veteranos en redes sociais:

Francisco Javier: Antes de caminar una capa de vaselina en todo el pie (incluido entre los dedos) si por el camino te encuentras algun riachuelo y llevas algunos km ya echos descalzate y pon las plantas en el agua y posteriormente poner hacia arriba despues de hacerlo varias veces volver a calzarte (sentiras mucho alivio )tanto en el trascurso de la etapa como al final estirar bastante las piernas y gemelos y por ultimo despues de la ducha una buena crema hidratante !!! Asi todos los dias y se llevara un camino bastante bien en cuanto a estado de las piernas !!!

Pilar: En dos años que lo he hecho y no he tenido problemas. Llevaba 2 pares de zapatillas usadas, cada dia cambiaba. Por las noches despues de la ducha me "fregaba" los pies con alcohol de romero. Por las mañanas me ponia tiritas de COOMPED en las zonas que pensaba que podria tener rozaduras o ampollas y luego me untaba todo el pie con vaselina, mucha, y el calcetin encima. A media mañana cuando parabamos un rato a comer algo, me quitaba zapatillasy calcetines y dejaba el pie un poco al aire. Luego vaselina y calcetin y seguir marcha. Esto me lo recomendo un experto y me ha ido siempre fenomenal. Cero dolor, cero ampollas......Ah ! Calcetines sin costuras.

Maria: No lavarlos con agua caliente antes de iniciar la ruta. Usar calcetines sin costura. Ahora hay gran variedad. Lubricarlos bien con vaselina antes de empezar cada ruta. Si hace calor refrescamos con agua fría ( hay muchos riachuelos por el Camino) y volver a colocar vaselina. Y claro, cambiar calcetines.

Alberto: Vaselina antes de empezar, poner calcetines secos cada 10kms y más vaselina, quitarse las botas cada vez que te pares para que los pies respiren. Botas con Goretex transpiran pero sólo un poco, con calor se suda mucho. Si no llueve lo mejor son zapatillas buenas de correr o sandalias de trekking. Al acabar, después de ducharte un buen masaje con crema para los pies.