Camiño do Mar: Todo o que hai que saber deste roteiro alternativo ao Camiño do Norte

Ribadeo - Balles2601 Wikicommons

Que é o Camiño do Mar?

A peregrinación ata a cidade compostelá pode comezar desde diferentes lugares da Península ibérica. O Camiño do Norte desdóbrase ao chegar a Ribadeo, un municipio da provincia de Lugo onde podemos dar comezo a unha dos roteiros máis espectaculares se decidimos facer o Camiño de Santiago. O  Camiño  do Mar é unha variante deste popular trazado que segue a liña litoral desde o País Vasco, percorrendo gran parte da cornixa cantábrica galega.

O Camiño do Norte, tamén coñecido como Camiño da Costa, empeza en Irún (Guipúscoa) e esténdese de leste a oeste ata Ribadeo. A partir da última poboación mencionada, o roteiro afástase da costa para dirixirse cara ao interior da comunidade para buscar a capital galega. O  Camiño  do Mar, con todo, continúa polo litoral das provincias de Lugo e parte das coruñesas para chegar á esperada Catedral de Santiago de Compostela.

O  Camiño  do Mar é, entón, un roteiro alternativo ao Camiño do Norte para seguir percorrendo a costa cantábrica e atlántica. O trazado dá comezo a partir de Ribadeo e transita por algúns dos lugares máis  icónicos de Galicia, como Viveiro e San Andrés de Teixido ata chegar a Ferrol, onde se enlaza directamente co Camiño Inglés para pisar chan compostelán.

Por que elixir o Camiño do Mar?

A pesar de que todos os roteiros ata Santiago de Compostela brindan experiencias únicas, o  Camiño  do Mar ten algunhas características especiais. Partindo desde Ribadeo, empézanse a apreciar algunhas das mellores panorámicas do norte español. No transcurso do camiño cara ao oeste, os peregrinos continúan a súa marcha bordeando a costa cantábrica ata baixar a Ferrol. Durante o percorrido incorpóranse todo tipo de paisaxes montañosas e costeiros que fan sentir parte da natureza desde os primeiros quilómetros.

Pero ademais de proporcionar unha enorme visión onde as cores mariñas e a abundante vexetación predominan durante a viaxe, o  Camiño  do Mar é unha das traxectorias máis emocionantes e satisfactorias do Camiño de Santiago. De igual forma que supón un desafío para os peregrinos, tamén se pode chegar a valorar de maneira positiva o paso por lugares míticos na cultura e tradición galega.

Etapas do Camiño do Mar (Camiño de Santiago)

Ao cruzar gran parte do litoral cantábrico, a maioría das etapas deste roteiro alternativo son bastante longas. O  Camiño  do Mar considérase unha das máis complicadas, tanto pola súa distancia como polo desafío que supón para os peregrinos, algo que ao final do Camiño tradúcese a infinitas experiencias que fan que un se supere a si mesmo.

O  Camiño  do Mar conta cun percorrido duns 275 quilómetros que se dividen en 12 etapas diferentes, entre as cales podemos atopar distancias en grao sumo variadas. O traxecto dá inicio en Ribadeo e continúa por diferentes concellos de Galicia ata chegar a Ferrol, onde o roteiro fúndese co Camiño Inglés para chegar a Santiago.

• Etapa 1: Ribadeo - San Cosme de Barreiros (26,40 km)
• Etapa 2: San Cosme de Barreiros - Fazouro (20,88 km)
• Etapa 3: Fazouro - San  Ciprian (23,31 km)
• Etapa 4: San  Ciprian - Viveiro (28,31 km)
• Etapa 5: Viveiro - O Vicedo (21,41 km)
• Etapa 6: O Vicedo - Porto de Espasante (17,42 km)
• Etapa 7: Porto de  Espesante - Cariño (27,40 km)
• Etapa 8: Cariño - San Andrés de Teixido (21,20 km)
• Etapa 9: San Andrés de Teixido - Cedeira (16,79 km)
• Etapa 10: Cedeira - Valdoviño (19,16 km)
• Etapa 11: Valdoviño - Covas (23,41 km)
• Etapa 12: Covas - Ferrol (27,65 km)

Que ver ao longo do Camiño do Mar

Se as etapas pola costa xa son unha experiencia espectacular, esta ruta ofrécenos moito máis que ver en cada tramo. Sen ir máis lonxe, comezar en Ribadeo ver a praia das Catedrais é un luxo. Se queres pasear pola praia hai que prestar atención ás mareas, porque só se pode andar coa marea baixa. Ademais, no verán hai que solicitar cita (gratis) para visitalo, porque así se evita a masificación.

Na etapa que leva a Barreiros atopamos a capela da Virxe do Pilar en Espiñeira, parroquia de Foz. Trátase dun edificio sinxelo pero harmónico, construído no século XVI, onde hoxe se celebran as festas da vila. Destaca o seu portal de arco de medio punto e un rosetón labrado en forma de coche.

Máis adiante, camiño de Esteiro, atopamos as ruínas do mosteiro de Santo Tirso, en Portocelo. Aquí podemos pasear por dous enclaves históricos moi diferentes, sempre con fermosas vistas ao mar. Na punta de Mechiluíde atópanse os restos dun castro que data do ano 1200 a.C. Consérvase o trazado de dous muros e un dos foxos. Tamén se pode pasear entre as ruínas da ermida de San Tirso, que foi fundada no século VIII para espallar o cristianismo na época da ocupación islámica.

No Camiño do Mar hai moitos hospitais de peregrinos, só en Viveiro había seis. Un deles, o de Santa Ana en Celeiro, aínda se conserva na actualidade. Foi fundada no século XVI e sufriu numerosas reformas nos dous séculos seguintes que a aumentaron ata converterse en capela. Está mimetizada co resto da rúa, en lugar de estar nunha praza, pero ten sentido ao decatarse que era parte do hospital.

Unha visita obrigada nesta ruta é o santuario de San Andrés de Teixido. Ademais da imaxe dunha postal da igrexa á beira do mar, ten un significado moi especial para o cristianismo. Trátase dunha igrexa de estilo gótico marítimo do século XVI cun altar barroco rodeada das ofrendas de todos os que pasan por alí. É unha parada imprescindible porque, como di o refrán, "a San Andrés de Teixido vai de morto quen non foi de vivo".

Igrexa de San Andrés de Teixido, imaxe de Wikimedia Commons

Unha vez chegada a Ferrol e antes de retomar a ruta polo Camiño Inglés, pódese visitar a Concatedral de San Xiao. Construíuse no século XVIII en substitución da igrexa orixinal, que fora derrubada. É un paradigma do estilo neoclásico, coa súa composición equilibrada e clásica e a súa planta de cruz grega. No interior destaca o altar en mármore policromado e pan de ouro. Recibiu o título de Concatedral en 1959, xunto á Catedral de Mondoñedo.

Son moitos os monumentos e lugares que mencionar, xa que cada unha das rutas do Camiño de Santiago é un mundo. A única forma de comprobalo e coñecer todo o que ofrece este Camiño é preparando a mochila e poñendo as botas para percorrelo.