El Burgo Ranero-León

Estatua en honor al caminante a la salida de Reliegos

O camiñante enfróntase a unha etapa anodina, que tratará de liquidar con rapidez a pesar da súa extensión. Aqueles que prefiran dividila en dous teñen unha boa opción de facer meta en Mansilla de las Mulas, unha acolledora localidade con todos os servizos. Desta forma, e se se parte a camiñada, chegarseá a unha hora temperá a Lleón e se podrá gozar da capital en todo o seu esplendor.

O itinerario discorre durante más de 20 kilómetros por unha pista chaira e paralela ao asfalto, escoltado por campos de cereais. A ausencia de sombra aconsella ao romeu arrincar a xornada ao amencer e, no verán, ir protexido contra o inclemente sol. Na última parte da xornada o firme cambia, afástase do asfalto e discorre por pistas de grava miúda que, iso sí, deben facer fronte a varios nós viarios.

Nos últimos oito kilómetros varias naves industriais también afean a ruta que xa anhela a chegada a Lleón. Esta xornada conta no seu inicio co segundo tramo más longo sen poboacións intermedias pero, a cambio, os posteriores enclaves atravesados ofrecen todo tipo de servizos aos peregrinos.

A etapa(43 kilómetros)

Esta longa etapa, que pondrá a proba a paciencia e a resistencia dos camiñantes, semella na súa primeira parte un símil da xornada anterior. Tras deixar atrás a rúa central del Burgo Ranero (352 kilómetros a Santiago) o peregrino retoma o camiño de terra que discorre en paralelo á estrada pola súa marxe esquerda e que avanza sen desniveis e en forma rectilínea a través do páramo leonés. No seu discorrer atópase sucesivas cruces e diversas e sinxelas áreas recreativas, como a situada pasados dúas kilómetros da partida, coas que se trata de amenizar a monótona marcha pola chaira de cereais.

O itinerario ata Reliegos (13 kilómetros) é o segundo tramo más longo sen poboacións intermedias, después do existente entre Carrión dos Condes e Calzadilla de Cózaa, polo que convén ir provistos de auga, alimentos e gorra. Tras deixar a man esquerda unha escola de ultraligeros, chégase, pouco después, ao merendero de Villamarco, con mesas e bancos, e ao desvíou que conduce ata esta población.

A pesar de que este núcleo non se acha na ruta xacobea e que para chegar a él habrá que percorrer 1,4 kilómetros de itinerario añadido, quen teña unha urxencia pode desviarse. Allí atopará bar, tenda e unha casa de turismo rural. Andar continuo O camiñante retoma o camiño e, después dunha curva, salva por un túnel a línea férrea.

A vía se anchea lixeiramente e pasa algún arroio para xa acceder, después do área recreativa de Reliegos (30 kilómetros a Lleón), onde sí hai sombra, ao propio enclave. Unhas adegas tradicionais e o albergue municipal saúdan aos viaxeiros antes do inicio do propio núcleo, que conta con toda a infraestrutura necesaria para atender as súas necesidades. Nunha tenda onde podrán comprar alimentos básicos, acharán algo moi habitual ao longo do Camiño, un xel relax para dulcificar a marcha.

Na localidade, cuxas casas de adobe ejemplifican a arquitectura popular leonesa, áchase, además, un dos bares más pintorescos da ruta xacobea. A súa fachada, totalmente decorada en azul, non deixará indiferente a ningún romeu. Hai moitos que chegan, mesmo, recomendados ou que viron a película de The Way, de Martin Sheen, e decidiron que también querían facer un alto neste bar (La Torre).

O seu camareiro, Senín, también coñecido como Elvis, por render permanente homenaxe ao rei do rock, móstrase esgotado pero feliz pola permanente atención aos peregrinos. No seu interior pódense ler os múltiples e variados lemas vertidos e escritos polos camiñantes nos seus muros desde o 2004 e que nin o paso do tempo, nin o camareiro, lograron nin quixeron borrar de allí. A todos os camiñantes recíbeos cun sorriso, e cunha cervexa na man, para acto seguido ofrecerlles un económico menú, algunha ración ou un bocadillo. Trátase de relaxarse e pasalo ben. Algo conseguido.

Tras esta parada, que non queda estritamente na sirga peregrina, o camiñante retrocede ata a ancha rúa Real, por onde sí prosegue a ruta, para, pouco después, abandonar o enclave e retomar a xa coñecida pista paralela ao asfalto. Pero xusto antes de reemprender o percorrido atoparseá nun parque cunha estatua coa que o Concello de Santas Martas (do que depende Reliegos) quíxolles render homenaxe.

Un famoso refrán, popular na zona, lembra ao camiñante a distancia que aún debe percorrer pola eterna senda arborizada, ao redor de 6 kilómetros: a legua ben medida, de Reliegos a Mansilla.

Reliegos

Mansilla, meta alternativa

Después dun sinxelo paseo entre os tostados campos de trigo, e xa coa seguinte localidade no horizonte, o romeu excede unha completa área de descanso con fonte e zona con sombra e xa despide por fin, case ás portas da agradable Mansilla de las Mulas e tras case cinco kilómetros desde o último alto, a pista paralela.

Para acceder ao núcleo, situado no val do ríou Esla, salva a N-601 por un viaduto e excede a canle do Porma. Esta localidade (19,1 kilómetros a Lleón) pode resultar unha acolledora fin de etapa, ao ofrecer todos os servizos aos romeus. Bares, restaurantes e hospedaxes acompañan ao peregrino ao longo do itinerario urbano ao que se accede tras exceder a porta do Castelo, un dos catro accesos cos que contó o antigo enclave amurallado (século XII), onde también sitúase un monumento ao peregrino.

A vila, que tivo un gran pasado xacobeo e foi centro económico de renome, llegó a contar con catro hospitais para peregrinos. Na actualidade acolle dous albergues e varios establecementos hostaleiros. Antes de abandonar o lugar, e a pesar de que quede extra muros, recoméndase aos peregrinos achegarse ata a rechamante ermida da Virxe de Graza, pintada en cor ocre con remates en ladrillo vermello. Unha das fotografías, sen dúbida, más repetidas do enclave.

A saída da población faise a través da ponte de oito arcos sobre o ríou Esla. Acto seguido, e mentres se deixa a man dereita o cámping do lugar, recupérase un camiño que parte á esquerda da N-601, escoltado por campos de maíz, e que excede o desvíou ao mosteiro de Santa María de Sandoval, conxunto monástico de arquitectura cisterciense do século XII, declarado monumento histórico-artístico, pero do que non quedan senón ruínas.

Chégase así, tras case 5 kilómetros percorridos, e después de deixar a man dereita unha gasolineira con tenda, a Villamoros de Mansilla, un núcleo non atravesado na actualidade polo Camiño pero que os peregrinos poden cruzar como alternativa para tratar de evitar durante un tramo o sempre perigoso arcén da estrada.

Antañou este municipio era coñecido como Villamoros do Camiño, por constituír a senda tradicional a rúa principal do pobo. Xa de novo na N-601 excédese unha panadería e déixase también a man dereita o cartel indicativo do xacemento arqueológico da antiga cidade romana de Lancia.

A tradición da borrica

Unha senda paralela condúceos a continuación ata o seguinte alto, Ponte Villarente (12,7 kilómetros a Lleón), núcleo ao que se accede por unha pasarela peonil de recente construcción sobre o ríou Porma. O nome da localidade procede da súa ponte, que consta de 17 bóvedas de diversas époucas e que xa foi cualificado de «enorme» polo autor do Códi Calixtino.

A tradición lembra cómo no lugar houbo un bo hospital fundado no século XVI polo arcediano de Triacastela. O antigo caserón, aún conservado, converteuse nun restaurante (O Casarón) que ofrece comidas aos romeus ao pé do Camiño. O edificio estaba dedicado a Nosa Señora a Branca e entre as disposicións que se establecían como regras do hospital figuraba a obrigatoriedade de ter sempre a punto unha borrica para trasladar ata Lleón aos peregrinos enfermos ou impedidos.

Atravésase o núcleo a partir da estrada nacional, en cuxos márgenes sucédense os albergues e diversos establecementos hostaleiros que se ofrecen a saciar a fame ou a sede dos peregrinos. Á saída, e sempre por unha longa recta, os laterais se anchean e o camiñante excede unha farmacia, varios talleres ou diversas oficinas bancarias. Recoméndase situarse na marxe dereita xa que, xusto á altura dun tablón de anuncios, a ruta toma nese sentido un desvíou que se desmarca do asfalto.

Proséguese entón por unha pista de grava miúda que avanza entre distintos cruces do tendido oéctrico ata salvar un arroio para, acto seguido, evitar a A-60 (autovía Lleón-Valladolid) a través dun túnel. Excédese neste punto unha boa área de servizo a cuberto, situada xusto antes do curto repecho co que se alcanza o término de Arcahueja, onde os camiñantes acharán servizos básicos e un albergue.

O itinerario segue de fronte, deixando a man dereita un parque deportivo. A través dunha pista de grava miúda con varias fochas, o trazado impón un castigo extra ás esixidas pernas dos camiñantes a través de varios tobogáns. A vía chega ao área de descanso de Valdelafuente e ao desvíou cara a este núcleo, que non merece a pena seguir salvo para aqueles que necesiten con urxencia unha farmacia.

Déixase novamente a man dereita un cemiterio e chégase a un cruzamento, que se debe tomar á esquerda para proseguir cara a un polígono-cinturón industrial de Lleón situado xunto á N-601.

Chegada a Lleón

A ruta prosegue por unha pista que conduce cara a unha pasarela peonil que salva esta circunvalación e que permite aos romeus asomarse ao área do Portillo, unha atalaia desde onde contemplar a ribeira do ríou Toríou e o caseríou de Lleón. Os romeus chegan así a Ponte Castro, barrio e antesala da capital leonesa separado dela polo propio ríou.

Este enclave xa non lembra en case nada á célebre judería ou alxama que foi na Idade Media. Na igrexa de San Pedro podrán visitar o centro de interpretación e recepción de peregrinos, con información sobre a vía xacobea na zona. Ao peregrino tan só quédalle cubrir o último tramo desta ingrata etapa para verse recompensado con todos os atractivos de Lleón. Pero para chegar ao seu centro aún deberá salvar o Toríou por unha pasarela peonil paralela á ponte e proseguir pola avenida Alcalde Miguel Casteñón ata chegar á praza de Santa Ana.

Se continúa por a rúa Barahona e vírase cara á rúa Escurial, onde ten a súa sede o albergue das monxas carbajalas. As torres da catedral gótica serven de faro en todo momento.

Mansilla

Variante pola Vía Trajana ou calzada dos Peregrinos

Os peregrinos que optasen por continuar ata Mansilla por esta vía afrontarán unha nova xornada sobrecogedora. O páramo e a soidade lles acompañarán ao longo destes más de 20 kilómetros desde Calzadilla dos Irmáns.

Tras un curto tramo por asfalto que conduce ata un desvíou que leva a El Burgo Ranero, o romeu xa non volverá a pisar estrada nin a cruzar más núcleos ata o final de etapa. A chaira adquire dimensións aún non coñecidas para os peregrinos, que afrontarán un tramo ondulado ao que, en ocasións, asoma a antiga calzada romana e que, aos poucos, achégase á vía férrea.

A través de pasos sobre arroios, que tras époucas de choivas poden supoñer un problema, o carreiro amenízase e progresa ata unha meseta xa próxima a Mansilla. A pesar de ser minoritario o camiño está señalizado.

En bicicleta

Os ciclistas non acharán problema en liquidar esta etapa pola vía marcada, que, tan só nalgúns tramos, como no posterior a Arcahueja, vólvese más accidentado e pedregoso.