San Martín del Camino-Astorga

Puente legendario de Hospital de Órbigo

Coa chegada ao lendario Órbigo ponse punto final á pista. O Camiño, por fin, afástase do ruído dos motores. O peregrino regresa á tranquilidade, pero tamén se acaba o terreo chairo. A chegada a Astorga, a través dun terreo rompepernas, é a antesala perfecta do que se vivirá nas seguintes xornadas. Aqueles que lle colleron o gusto á N-120 teñen a posibilidade de continuar polo camino ata o final da etapa.

A etapa (23,6 kilómetros)

Tras 6 quilómetros pola pista da N-120, o peregrino chega a un dos lugares máis máxicos do Camiño de Santiago. A tranquilidade e a beleza de Hospital de Órbigo (15,6 quilómetros a Astorga), a súa ponte lendaria e as súas xentes, grandes apaixonados da captura de troitas, ben merecen dedicarlle unhas horas.

Á saída do pobo existen dúas opcións. O camiño que continúa de fronte chega ata as inmediacións de Astorga a través do eterno camiño paralelo á N-120. O que nace á dereita é un par de quilómetros máis longo e algo máis esixente, pero é moito máis tranquilo e bonito. Atravesa un bo puñado de pequenos pobos ben nutridos de servizos para os peregrinos. Exceptuando a saída de San Martín del Camino, por onde o peregrino avanza por un pequeno tramo por unha chopeira, os 6 primeiros quilómetros da etapa complétanse dunha forma moi similar á xornada previa, por unha pista paralela á N-120. Con dúas excepcións. Que nesta ocasión a pista marcha pola marxe dereita da vía que une Astorga con León. E que a medida que o peregrino se achega ao río Órbigo a vexetación é cada vez máis frecuente. Incluso no mesmo carreiro chega a brotar o verde.

Pasados estes 6 quilómetros, o Camiño abandona a estrada para penetrar por unhas pistas de terra que desembocan nunha estrada asfaltada. Con ela, aparecen as primeiras vivendas de Hospital de Órbigo. Xusto á saída desta localidade o Camiño volve ofrecer dúas posibilidades. Continuar polo camiño da N-120, de fronte, ou afastarse do ruído dos motores e visitar pequenos e encantadores pobos, á dereita. A segunda é un par de quilómetros máis larga que a primeira. Ambas conflúen no cruceiro de Santo Toribio, antes de chegar a San Justo de la Vega.

Ata o labirinto de millo

A gran maioría dos romeus optan pola segunda. Un cómodo paseo a través de campos de labor enlaza con Villares de Órbigo, unha pequena localidade que conta con albergue, farmacia e o publicitado bar Piris, coa súa terraza no centro do pobo.

Villares conta cunha igrexa do XVIII con retablos barrocos dedicados a Santiago o Maior, patrón da localidade. Á saída, un carreiro estreito conduce ata un merendeiro con fonte e grella. O Camiño de Santiago ascende mediante un carreiro de terra, en ocasións algo pedregoso, por unha bonita paraxe de grandes contrastes entre o verde e o marrón. Esta pista enlaza cunha estrada local que, en descenso, transporta aos peregrinos ata Santibáñez de Valdeiglesias. Antes da entrada, un novo merendeiro a man dereita ofrece descanso ao peregrino. Neste pobo leonés, salvo o bar do centro social, pegado ao albergue, non hai servizos para os peregrinos.

O campanario da igrexa da Santísima Trinidad domina todo o núcleo de vivendas. No interior do templo atópanse magníficas tallas de santos, entre as que destaca a de san Roque ataviado de romeu. Este tranquilo pobo conta cun reclamo turístico que atrae todos os anos miles de visitantes chegados de todo o mundo. Trátase do labirinto de millo, un dos máis grandes do planeta. Todos os veráns ofrece un percorrido distinto. A orixe desta actividade está moi relacionada co Camiño de Santiago. En especial, coa corrente que opina que o xogo da oca está baseado na ruta xacobea. Deste xeito, Santibáñez representaría a casa 42: o labirinto. Outro dos puntos curiosos de Santibáñez reside na súa fonte subterránea, moi próxima á igrexa. A saída de Santibáñez realízase a través dunha pista de terra chea de pequenas pedras. Tras tantos quilómetros nas últimas xornadas sobre chairo, neste tramo reaparece o terreo rompepernas. Un perfecto aperitivo do que virá nas próximas etapas.

As ramplas intercálanse cos descensos e a terra combínase coas pedras. Baixo a sombra dunha aciñeira, un humilde merendeiro semella un lugar ideal para repousar, aínda que a proximidade dunha escultura peregrina de vangarda peregrina intimide. Tras este precioso pero árido paso, a Casa dos Desexos preséntase como un oasis no deserto. David é un mozo catalán que decidiu dedicar a súa vida ao servizo dos peregrinos. Para iso estableceuse nunha vella nave agrícola abandonada. Desde un carriño dos xeados restaurado ofrece aos peregrinos, sen nada a cambio, froita, zumes, limoada... El mesmo explica no seu blogue que o dono da nave na que vive solicita 24.000 euros pola propiedade. A través da Fundación La Casa de los Dioses acepta donativos dun euro para poder facer fronte ao pagamento. Xa sobre terreo máis chairo, chégase ata o cruceiro de Santo Toribio, punto desde o que se observa a cidade de Astorga por primeira vez na etapa. Tamén é este o lugar no que se funden as dúas variantes nacidas en Hospital de Órbigo.

“Desta terra, nin o po”

Conta a lenda que o rei visigodo Teodorico enviou exércitos no ano 465 ao noroeste peninsular motivando o exilio de moitos cristiáns da zona. Toribio, por entón bispo de Tui, buscou refuxio en Astorga, cidade da que fora bispo anos antes e na que foi acusado inxustamente de asasinato. Non foi ben recibido. E no punto no que agora se levanta este cruceiro de pedra sacudiuse as sandalias mentres pronunciaba a frase: “Desta terra, nin o po”. E proseguiu a súa marcha. En sinal de arrepentimento, decidiuse levantar este cruceiro en pedra.

Astorga

Cada ano, o primeiro fin de semana despois do Domingo de Resurrección, os veciños de San Justo de la Vega soben ata o alto do cerro e depositan unha pedra cun desexo. O peregrino afronta un pronunciado descenso ata San Justo de la Vega por chan empedrado. San Justo de la Vega é un pobo ás portas de Astorga. Atópase a moi poucos quilómetros dela. Conta con servizos de todo tipo.

San Justo de la Vega atravésase pola beirarrúa da N-120. En liña recta. Á saída hai que atravesar unha ponte sobre o río Vesgo. A poucos metros hai que desviarse á dereita e tomar unha pista de terra. Sobre chairo, a través de naves e vivendas particulares, chégase ata unha pasarela de catro pisos. Tras salvar a vía do tren, na rotonda hai que coller á esquerda. As últimas ramplas para chegar ao centro de Astorga teñen faragulla.

En bici

A maxestosa ponte sobre o Órbigo presenta un firme algo incómodo para os peregrinos sobre dúas rodas. Para continuar o Camiño, en Santibáñez hai que torcer á dereita antes de chegar á igrexa. Este cruzamento é sobre terreo a favor, polo que o que vaia algo rápido corre o risco de saltalo.

Descenso nunha zona moi pedregosa entre Santibáñez e San Justo de la Vega, antes da chegada ao cruceiro. En San Justo de la Vega o Camiño comparte espazo cos vehículos. Precaución. Pasarela sobre a vía do tren xusto antes da chegada a Astorga. A rampla para acceder a Astorga é endiañada.